wat doet het trema in het woord patiënt precies
Het woord patiënt wordt in het Nederlands met een trema geschreven: patiënt. Dat lijkt misschien een klein detail, maar het trema heeft hier een duidelijke functie. Het geeft aan hoe je het woord moet uitspreken en voorkomt dat je de klinkers op de verkeerde manier samenvoegt.
In patiënt staan de letters i en e naast elkaar. Zonder trema zou je geneigd zijn om die twee als één klank te lezen, zoals in woorden als dier of lied. Het trema op de e maakt duidelijk dat je de klinkers gescheiden uitspreekt: pa-ti-ënt. De i vormt een eigen lettergreep en de e ook.
Het trema is dus geen versiering, maar een lees- en uitspraakhulp. Juist in langere of vreemde woorden, zoals patiënt, regisseur of egoïst, voorkomt het verwarring over de klank en de klemtoon.
waarom is patient zonder trema toch echt fout
Veel mensen laten in het dagelijks schrijven het trema weg en schrijven patient. Dat is begrijpelijk: een trema typen kost net wat extra moeite, zeker op een telefoon. Toch is patient in het Nederlands officieel fout gespeld.
De officiële spellingregels schrijven voor dat je een trema gebruikt wanneer twee klinkers naast elkaar anders verkeerd gelezen kunnen worden. Omdat patiënt in deze categorie valt, is alleen de vorm met trema correct. In woordenboeken, kranten en formele teksten zul je dan ook uitsluitend patiënt zien.
Schrijf je patient zonder trema, dan wek je de indruk dat je de officiële spelling niet volgt. In informele appjes is dat misschien geen ramp, maar in een sollicitatiebrief, scriptie of zakelijke e-mail komt het slordig over. Voor wie met zorg, taal of onderwijs werkt, is de juiste spelling helemaal belangrijk.
hoe onthoud je eenvoudig dat patiënt een trema nodig heeft
Een praktische manier om patiënt goed te onthouden, is door het woord op te knippen in stukjes die je hardop uitspreekt. Denk aan: pa-ti-ënt. Hoor je drie duidelijke klanken, dan heb je drie lettergrepen. Zonder trema zou je snel pa-tient of paa-tient kunnen lezen, en dat klopt niet met de werkelijke uitspraak.
Je kunt patiënt ook vergelijken met andere woorden waarin een trema een klinker losmaakt. Denk aan cliënte, reëel of egoïst. In al die woorden dwingt het trema je de klinkers los van elkaar uit te spreken. Zie je ie of ee gevolgd door een klinker en verandert de uitspraak als je ze samen trekt? Dan is de kans groot dat er een trema nodig is.
het belang van kleine details voor liefhebbers van taal
Voor wie met liefde voor schrijven bezig is, zijn dit soort details juist leuk om uit te pluizen. Een trema lijkt misschien een pietluttig streepje, maar het vertelt een verhaal over klank, herkomst en duidelijkheid. Door bewust met zulke tekens om te gaan, wordt je tekst niet alleen correcter, maar ook plezieriger om te lezen.
Wie regelmatig schrijft, doet er dus goed aan om patiënt standaard met trema te typen. Hoe vaker je het goed ziet en zelf gebruikt, hoe natuurlijker het voelt. Zo wordt een lastig ogend woord vanzelf een vertrouwde oude bekende in je taalrepertoire.
