Wat betekent 'toentertijd'?
Het woord 'toentertijd' is een ouderwets of formeel klinkend woord dat we in het Nederlands gebruiken om te verwijzen naar een specifiek moment in het verleden. Het betekent zoveel als “in die tijd” of “op dat moment toen”. Het woord wordt vaak gebruikt in verhalen, beschrijvingen van historische gebeurtenissen of bij het uitleggen van hoe dingen vroeger waren.
Herkomst en vorm
'Toentertijd' is opgebouwd uit drie delen: 'toen', 'ter' en 'tijd'. 'Toen' verwijst naar een moment in het verleden, 'ter' is een oude verbuiging van 'te', wat 'in' of 'op' betekent, en 'tijd' duidt op een moment of periode. Samen vormen ze een samentrekking die 'op het moment toen' betekent. Tegenwoordig komt het woord vooral voor in geschreven taal of in formeel taalgebruik.
Voorbeelden van gebruik
Om beter te begrijpen hoe je 'toentertijd' kunt gebruiken in een zin, volgen hieronder enkele voorbeelden:
Voorbeeld 1
Toentertijd werkte hij nog bij de bank, maar inmiddels heeft hij een eigen bedrijf gestart. In deze zin wordt 'toentertijd' gebruikt om duidelijk te maken dat de situatie in het verleden anders was dan nu.
Voorbeeld 2
Toentertijd waren telefoons met internet nog zeldzaam. Het woord helpt hier om een tijdsbeeld te schetsen en contrast te maken met de huidige situatie.
Alternatieven voor 'toentertijd'
Hoewel 'toentertijd' duidelijk en nuttig is, zijn er ook andere manieren om hetzelfde aan te duiden. Veelgebruikte synoniemen zijn 'vroeger', 'destijds' en 'in die tijd'. De keuze tussen deze woorden hangt af van je schrijfstijl en de toon van de tekst. 'Vroeger' klinkt wat informeler, terwijl 'destijds' bijvoorbeeld vaker in journalistieke teksten voorkomt.
Wanneer gebruik je het wel of niet?
'Toentertijd' gebruik je vooral als je een formele of vertellende toon wil neerzetten. In dagelijkse spreektaal klinkt het soms wat ouderwets. In brieven, verhalen, essays of historische beschrijvingen past het echter uitstekend. Let er wel op dat het woord alleen gebruikt wordt als er echt sprake is van een terugverwijzing naar een specifiek moment in het verleden — anders kan het als overdreven of onnodig worden ervaren.
Samenvattend
'Toentertijd' is een nuttig Nederlands woord dat verwijst naar een bepaald moment uit het verleden. Ondanks dat het wat formeel of ouderwets klinkt, blijft het relevant in geschreven taal. Door te begrijpen wat het betekent en hoe je het gebruikt, voeg je variatie en diepte toe aan je taalgebruik. Gebruik het met gevoel voor context en toon, en het zal je schrijfstijl sterker maken.
