Het gebruik van 'als' en 'dan'
In de Nederlandse taal worden de woorden 'als' en 'dan' regelmatig gebruikt om vergelijkingen te maken. Toch worden ze ook vaak door elkaar gehaald, wat tot verwarring of zelfs grammaticale fouten kan leiden. In dit artikel leggen we duidelijk het verschil uit tussen beide woorden en geven we voorbeelden zodat je ze voortaan op de juiste manier kunt gebruiken.
Wanneer gebruik je 'dan'?
Het woord 'dan' gebruik je na een vergrotende trap, ook wel comparatief genoemd. Een vergrotende trap geeft aan dat iets meer of minder is dan iets anders. Denk aan woorden zoals groter, sneller, beter of slechter. Zodra je zo’n woord gebruikt, hoort daar ‘dan’ bij in de vergelijking.
Voorbeelden met 'dan'
Hij is groter dan zijn broer.
Zij werkt sneller dan ik.
Het boek is interessanter dan de film.
Let op: ook bij negatieve vergelijkingen, zoals 'minder leuk', gebruik je 'dan'. Bijvoorbeeld: Deze vakantie was minder leuk dan die van vorig jaar.
Wanneer gebruik je 'als'?
Het woord 'als' gebruik je bij gelijkheid. Als twee dingen even groot, even snel of even belangrijk zijn, gebruik je het woord 'als' om die gelijkheid aan te geven. Dat geldt ook bij ontkenningen waarbij de gelijkheid behouden blijft.
Voorbeelden met 'als'
Hij is even oud als zij.
Deze stad is net zo mooi als Parijs.
Zij is niet zo snel als haar zus.
Twijfel je of je 'als' of 'dan' moet gebruiken? Vraag jezelf dan af of er sprake is van vergelijking op basis van meer/minder of van gelijkheid. Gaat het om meer of minder, dan gebruik je 'dan'. Gaat het om gelijkheid, dan kies je voor 'als'.
Hoe voorkom je fouten?
Veel mensen maken fouten met 'als' en 'dan' omdat ze beide woorden gebruiken als voegwoord om dingen te vergelijken. Een handige tip is om goed te letten op de vergrotende trap. Zie je een woord eindigen op -er of zie je woorden als meer of minder staan, dan komt daar 'dan' bij kijken. Is het een vergelijking waarbij het gaat om evenveel of net zo veel, dan gebruik je 'als'.
Samenvattend
'Dan' gebruik je in combinaties met een vergrotende trap (groter dan, beter dan). 'Als' gebruik je wanneer je twee zaken met elkaar vergelijkt die gelijk zijn (even groot als, net zo mooi als). Door deze simpele regel goed in je hoofd te houden, worden je zinnen correcter en duidelijker.
